Innovatie van de zorg vraagt andere mindset
Als ik kijk naar de curatieve zorg dan ziet dat er toch heel anders uit dan pak hem beet 20 jaar geleden. Behandelingen zijn verbeterd, contact met zorgverleners verloopt anders, de fysieke omgeving van zorgverlening oogt een stuk vriendelijker. En toch is er iets dat knaagt. Waarom mopperen we over de dokter die meer aandacht lijkt te hebben voor het beeldscherm dan voor de patiënt? Waarom discussiëren we over het delen van medische informatie als dat voor een groot deel van de patiënten geen probleem is? Waarom voeren we een hypotheekgesprek via Google Hangout, Zoom of Microsoft-Teams en verlangen we voor een eenvoudig consult met een arts in de meeste gevallen terug naar een pre-Corona fysiek tête-à-tête? Waarom gaat innoveren op deze vlakken zo moeizaam in de zorg. Juist innovaties die de inrichting van de zorg kunnen veranderen hebben het moeilijker. Met de steeds verder en sneller gaande digitalisering is dat best een uitdaging. Een paar observaties:
Geld, geld, geld
Innovaties die niet direct het medisch handelen raken moeten bijna van dag 1 geld opleveren of in ieder geval een heel korte terugverdientijd hebben. Dat is opmerkelijk gezien het feit dat innovaties tot wasdom moeten komen: er moet geleerd en bijgesteld worden voordat de juiste vorm gevonden is. Begrijp me goed: ik pleit hier niet voor blanco cheques maar voor het sturen op de voordelen (financieel of anderszins) van een vernieuwing. En geef het even de tijd. Net als een ontkiemend zaadje moet ook een innovatie goed verzorgd worden en de tijd en ruimte krijgen voordat de voordelen ervan zich manifesteren.
Tijd
Vernieuwen kost naast geld vooral ook tijd. Tijd om een idee uit te werken en te toetsen. Want aan ideeën geen gebrek. Ze moeten alleen een slag concreter gemaakt worden. En daarvoor heeft degene met het idee ook andere disciplines nodig. En daar gaat het wringen: alles en iedereen is zo druk dat er geen ruimte is om deze concretisering te ondersteunen. Of anders: ondersteuning van innovatieve ideeën krijgt geen prioriteit. Gelet op het laatste punt van deze opsomming moeten er keuzes gemaakt worden ten aanzien van de verdeling van tijd en capaciteit.
Not invented here
Medisch professionals lezen hun vakliteratuur, nemen nieuwe behandelingen over van collega’s etc. Bij deze de oproep om hetzelfde gedrag te vertonen als het om de niet-medische vernieuwingen gaat. Laat je inspireren door je vakgenoten van andere zorggroepen of zorginstellingen. Kopieer die goede ideeën. In plaats van “wij zijn anders, we doen het op onze manier” naar “waarom zou het bij ons niet werken?” Met verbazing heb ik de afgelopen jaren gekeken naar de hoeveelheid apps die door het hele land werden gelanceerd. Dat kan echt slimmer door elkaars ervaringen en resultaten over te nemen.
Professionele cultuur
In de curatieve zorg is vooruitgang vooral gebaseerd op experimenteren. Het medisch experiment is terecht omgeven door allerlei eisen in de vorm van protocollen, evaluaties en certificeringen. Daarmee bouwen we zekerheid in. De zekerheid dat we weten dat we de gezondheid van mensen niet nodeloos in gevaar brengen. Het lijkt er soms op alsof diezelfde waarborgen ook gezocht worden voor vernieuwingen die niet direct het medisch handelen raken Dat hoeft niet! Uiteraard mag de gezondheid van patiënten niet in gevaar komen. Uiteraard moet wet- en regelgeving gerespecteerd worden. Maar binnen die kaders is er echt genoeg ruimte om te experimenteren zonder de begrijpelijke waarborgen die nodig zijn voor zorgexperimenten.
Basis op orde
Deze dooddoener heb ik maar voor het laatst bewaard. Je kunt vernieuwen tot je een ons weegt maar dat zal niet snel iets opleveren als de basiscondities niet zijn ingevuld: video consulten zonder goed beeld werkt niet, focus op customer excellence werkt niet als de receptie niet meedoet, mijn-omgevingen zijn zinloos als niet iedere zorggroep meedoet, EPD’s leveren hun geld niet op als registraties niet orde zijn etcetc. En als de basis niet op orde is hebben we geen geld en tijd om te vernieuwen, blijven we lekker in onze eigen biotoop ploeteren en heeft de zorgprofessional volstrekt gelijk als hij of zij zich concentreert op zijn eigen vak.
Ik denk dat met een paar ingrepen de ruimte om de zorg te innoveren veel groter kan worden. En dat is echt nodig gezien de voortdenderende digitalisering. Wil je je meer weten over onze visie op innovatie of gewoon even sparren? Ik deel onze ervaringen en inzichten graag met je.
